• BIST 100

    10225,48%-1,28
  • DOLAR

    40,22% 0,14
  • EURO

    46,90% -0,32
  • GRAM ALTIN

    4328,17% -0,15
  • Ç. ALTIN

    6901,12% 0,03

Besin zehirlenmesine karşı etkili 10 önlem

Çiğ et ve yumurtaya dokunduktan sonra mutlaka! Mutfakta bu hataları asla yapmayın! Besin zehirlenmesi ölümcül olabilir! Dünyada her yıl 600 milyon kişi hastanelik oluyor! Besin zehirlenmesini önlemede 2 saat kuralı!

Sağlık 9.07.2024 19:13:45
 Besin zehirlenmesine karşı etkili 10 önlem

Besin zehirlenmesine karşı etkili 10 önlem

 

Besin zehirlenmesi ülkemizde ve dünya genelinde özellikle yaz aylarında daha sık görülen önemli bir sağlık sorunu. Kış mevsiminde hastanelerde yaygın görülen influenza ve gribin yerini; yaz aylarında Stafilokok, Salmonella, E.Coli gibi bakteriler ile Rotavirüs ve Norovirüs gibi virüslerin yol açtığı besin zehirlenmeleri alıyor. Acıbadem Beylikdüzü Cerrahi Tıp Merkezi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat Karakoç,  Dünya Sağlık Örgütü ve diğer sağlık otoriteleri tarafından yapılan tahminlere göre, dünya genelinde her yıl yaklaşık 600 milyon kişinin besin zehirlenmesi yaşadığına dikkat çekerek, “Besin zehirlenmeleri nedeniyle yılda yaklaşık 420 bin kişi de hayatını kaybediyor; bunların çoğunu çocuklar, yaşlılar ve kemoterapi veya immünoterapi gibi bağışıklığı zayıflatan ilaç kullanan hastalar oluşturuyor” diyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre; ülkemizde de 2015-2020 yılları arasında besin kaynaklı hastalıklar nedeniyle hastanelere 18 milyon 314 bin 239 kişi başvurmuş ve 1714 kişi yaşamını yitirmiş. 

 Sıcak havada mikroplar hızla çoğalıyor

İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat Karakoç, besin zehirlenmesinin yaz aylarında daha sık görülmesinde hava sıcaklığının büyük etkisi olduğuna işaret ederek “Yaz mevsiminde hava sıcaklıklarının artması nedeniyle   bakteri, virüs ve parazitler gibi mikroplar daha hızlı çoğalmakta ve besinlere daha kolay bulaşmaktadır. Ayrıca yaz aylarında piknik, barbekü, plaj gezileri gibi açık hava etkinliklerinin artması, özellikle turistik ve kalabalık bölgelerde hijyen koşullarına uyulmaması, çiğ ve az pişmiş gıdaların tüketilmesi de besin zehirlenmesi sıklığını arttırmaktadır” diyor.   

 

Bu belirtilerde asla zaman kaybetmeyin! 

Besin zehirlenmesinin belirtileri, bozulmuş gıdaların tüketiminden sonra birkaç saat veya birkaç gün içinde ortaya çıkıyor. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat Karakoç, belirtilerin hafif veya şiddetli olabileceğine işaret ederek, sözlerine şöyle devam ediyor: “Hafif belirtiler bulantı, günde 5’ten daha az sıklıkta oluşan kusma ve ishal, karın ağrısı ve kramplar, hafif ateş, baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk ile iştahsızlık gibi sorunlardır. Şiddetli bulgularda ise sürekli kusma, şiddetli karın ağrısı ve kramplar, 38°C'nin üzerinde seyreden yüksek ateş, kanlı ishal, şiddetli dehidratasyona bağlı azalmış idrar, ağız kuruluğu,  baş dönmesi, bayılma, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi semptomlar görülebilir”  

Kalıcı sağlık sorunlarına yol açmasın! 

İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat Karakoç, şiddetli belirtiler görüldüğünde zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiği uyarısında bulunarak, “Çünkü besin zehirlenmesi önemli bir problemdir. Ciddi tablolarda özellikle çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde ölümle sonuçlanabilir. Bazı patojenler ciddi ve kalıcı sağlık problemlerine neden olabilir. Örneğin, E. Coli bakterisinin O157 suşunun yol açtığı besin zehirlenmesi sonrasında kalıcı böbrek yetmezliği gelişebilir ve hastanın ömür boyu diyaliz tedavisi alması gerekebilir. Yersina enterocolitica, Shigella, Salmonella bakterisi gibi bazı patojenlerin sebep olduğu enfeksiyonların ardından reaktif artrit gibi çeşitli eklem romatizmaları gelişebilir” diyor.   

Alışveriş yaparken bazı kurallara dikkat etmeniz büyük bir öneme sahip. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat Karakoç, alışveriş sırasında almanız gereken önlemleri şöyle özetliyor: “Son kullanma tarihi geçmiş gıdaları satın almayın. Paketli ürünlerin ambalajlarının sağlam ve hasarsız olduğundan emin olun. Şişmiş veya hasar görmüş konserve ürünlerini kullanmayın. Et ve et ürünlerini güvenilir yerlerden satın alın. Kırık, çatlak, dışkıyla kirlenmiş yumurtalardan kaçının. Özellikle et, et ürünleri ve tavuk gibi sık besin zehirlenmesi yapan ürünlerin üretildikleri yerden depolara ve satış noktalarına sevkiyatı sırasında -18°C altında muhafaza edilerek soğuk zincirin korunması önemli. Dondurulmuş besinlerin soğuk zincirinin kırılmamış olmasına dikkat edin.”

Çiğ ete ve yumurtaya dokunduktan sonra mutlaka…

Yemek hazırlamadan önce ellerinizi sabunlu sıcak suyla en az 20 saniye yıkamaya özen gösterin. Tırnaklarınızı kısa ve temiz tutmayı alışkanlık edinin. Çiğ veya az pişmiş kırmızı et, beyaz et ve balıkla temas sonrası özellikle ellerinizdeki çatlaklar aracılığıyla parazitler ve bakteriler bulaşarak kist hidatik, toxoplazma, brusella, tüberküloz, camylobacter ve salmonella gibi çeşitli enfeksiyonlara yol açabiliyor. Bu nedenle çiğ et ve balığa dokunduktan sonra ellerinizi yine  sabunlu sıcak suyla yıkamayı asla ihmal etmeyin. 

Mutfak gereçlerini sıcak suyla yıkayın 

Mutfak tezgahlarını, kesme tahtalarını ve diğer mutfak ekipmanlarını sıcak su ve sabunla düzenli olarak temizlemeniz çok önemli. Her kullanımdan sonra, özellikle de çiğ et, yumurta ve balık ile temasın ardından tüm araç ve gereçler ile tezgah yüzeylerini deterjanlı sıcak suyla iyice yıkamalısınız.

Çiğ etleri pişirmeden önce yıkamayın

Kırmızı eti, balığı ve tavuk etini pişirmeden önce yıkamayın. Özellikle tavuk etinde fazla miktarda mikroorganizma bulunuyor. Yıkama esnasında lavaboya, tezgah yüzeyine, musluğa ve ellerimize bulaşan bu mikroorganizmalar enfeksiyona yol açabiliyor. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat Karakoç, balıkları da pişirme öncesinde yıkamanın doğru olmadığına dikkat çekerek, “Çünkü balığı yıkamak Salmonella ve E.Coli gibi enfeksiyonları etrafa bulaştıracağı gibi, sağlığımız açısından önemli olan ve balıkta çok bulunan Omega-3 gibi yağ asitlerinin ve faydalı enzimlerin kaybına yol açar. Ayrıca balıkta bulunan ve pişirme sırasında lezzeti arttıran doğal sıvıların da kaybına neden olur” diye konuşuyor. 

Bu besinleri asla temas ettirmeyin! 

Farklı besinlerin birbiriyle temas halindeyken çeşitli mikroorganizmaların ve zararlı maddelerin geçiş yapmaslarına çapraz bulaş deniyor. Çapraz bulaşı önlemek için çiğ besinleri pişmiş yiyeceklerden ayrı tutmanız gerekiyor. Ayrıca çiğ kırmızı et, tavuk eti, yumurta, balık ve kabuklu deniz ürünlerini de sebzeler ile asla temas ettirmemeniz gerektiği uyarısında bulunan İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat Karakoç, “Bu sayede etlerde bulunan zararlı mikroorganizmaların sebzelere geçmesini engellemiş olursunuz” diyor.

Et ve sebzeleri aynı bıçakla kesmeyin

Besin zehirlenmesine karşı almanız gereken bir başka önlem ise etleri, et ürünleri ile sebzeleri ayrı tezgahlarda ve farklı bıçaklarla kesmek olmalı. Etler ile temas eden bıçakları, tezgahı, mutfak araçlarını da sıcak ve sabunlu suyla yıkamalısınız.

Besinleri doğru sıcaklıkta pişirin

Et, tavuk, balık ve yumurta gibi besinlerin yeterince pişmiş olmaları da besin zehirlenmesinden korunmada büyük öneme sahip. Bu besinlerin iç sıcaklıklarının bir termometre ile kontrol edilmesi gerektiğini belirten Dr. Murat Karakoç, “Örneğin besinlerdeki iç sıcaklık tavuk için en az 74°C, kırmızı et için de en az 63°C olmalıdır. Besinlerin her tarafının iyice piştiğinden emin olunmalı, büyük tencerelerde pişirilen yemekler sık sık karıştırılarak sıcaklığın her tarafa yayılması sağlanmalıdır” diyor. 

Oda sıcaklığında en fazla 2 saat tutun

Yiyecekleri piştikten sonra oda sıcaklığında en fazla iki saat tutun, özellikle et ürünlerini daha sonra buzdolabında 4°C altında saklamaya özen gösterin. Bunların yanı sıra pişmiş yiyecekleri buzdolabında çiğ besinlerden uzak tutmanız da çok önem taşıyor. 

Oda sıcaklığında çözülmeye bırakmayın

Dondurulmuş besinleri özellikle de et ürünlerini oda sıcaklığında çözülmeye bırakmamanız gerektiği uyarısında bulunan İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat Karakoç, “Böyle durumlarda çözülen yüzey kısımlarda  Salmonella, E.Coli, Stafilokokkus aures gibi çeşitli bakteriler kolay bir şekilde üremekte ve besinlerle kontamine olarak besin zehirlenmesine yol açmaktadır” diyor. Ayrıca dondurulmuş besinleri sıcak su altında çözmeye çalışmak da tehlike oluşturuyor. Bu ürünleri buzluktan aldıktan sonra buzdolabının alt raflarında çözülmeye bırakmalı veya mikrodalga fırınlar kullanmalısınız.

Kuru gıdaları karanlıkta saklayın

Bulgur, buğday, pirinç, nohut, fasulye gibi bakliyatlar ve kuru gıdalar sıcak ve nemli ortamda saklanmamalı. Bakliyatlar ile kuru gıdaları güneş görmeyen karanlık bir yerde ve 20°C sıcaklığın altında, ağzı hava almayan kapalı cam kaplar içinde saklamaya dikkat edin. Özellikle pirinç içeren yemekleri bir günde tüketilecek miktarda yapmanız gerektiğine işaret eden Dr. Murat Karakoç, “Pirinçli yemek tekrar tüketilecekse en fazla  bir defa daha ısıtma yapılarak yenilebilir. Böylece Bacillus cereus gibi bakterilerin yol açacağı gıda zehirlenmesinden de korunmuş olunur” diyor.  

 

Club Catamaran | 20 yıldır değişmeyen eğlence

Kuki; Oyuncağım Konuştu yakında gösterime giriyor

Aysu Baceoğlu müzik portalına dava açacak

Bir mimar gözüyle İzmir orman yangınları

Vuslat yeni mekanına önemli ziyaretler.

Yaz sıcaklarında beslenmenizde bunlara dikkat edin!

Buray | Hayranlarım oteli bastı, dünya starıyım

D.O.Z. vizyondan geri çekildi

Battresh’ten Yeni Bir Performatif Sunum

Türkiye’nin ilk Kadın OSB'si için adım atıldı

2025 Hyundai Dünya Okçuluk Kupası Antalya’da Başlıyor

Üsküdar Üniversitesi “Uluslararası Oyun Kongresi” düzenledi

Uzmanından Bayram Tavsiyesi | Tatlıdan Vazgeçmeyin, Doğru Tüketin

Bayram yolunda "Monoton Sürüş" tehlikesine dikkat!

2025 Yeni Mezunlar İçin Zorlu Bir Yıl Mı Olacak?

Araç bakımı yaptırmadan yola çıkmayın

BKE, Geleneksel Türk Mutfağını Dünyaya Açtı

ETi Sarı Bisiklet Verdiği Sözü Tuttu

Tiroid bozuklukları anksiyeteye sebep olabiliyor

Her 3 Kadından 1’i Kalp Hastalıkları Nedeniyle Hayatını Kaybediyor

OGM’den Kurban Bayramı Öncesi Yangın Uyarısı

Türkiye Finans'a Suudi yönetim hakim oldu

Duygusal alışveriş eğilimi yükselişte!

Redington ve Mastercard Güçlerini Birleştiriyor

Galatasaray Şampiyonluğu ETRO Residences İstanbul’da Kutladı

Spor etkinliklerine talep 2024’e kıyasla yüzde 152 arttı

Bayramda İstanbul Modern'de sanat zamanı

Tatil öncesi dijital temizlik zamanı

Kurban Bayramı’nda Sofralar Bollukta, Peki Biz Nerede Duracağız?

53. İstanbul Müzik Festivali Tekfen Filarmoni’yle Başlıyor

Yükleniyor

Club Catamaran | 20 yıldır değişmeyen eğlence

Kuki; Oyuncağım Konuştu yakında gösterime giriyor

Aysu Baceoğlu müzik portalına dava açacak

Buray | Hayranlarım oteli bastı, dünya starıyım

Battresh’ten Yeni Bir Performatif Sunum

Tarihi halılalar podyum oldu

Kapalıçarşı’da Bir İlk: Moda Çekimi

D.O.Z.' Filminin Galası Yapıldı

TARKAN Avrupa Turnesi 2025  | Yeni Şarkılarıyla Mannheim’da!

D.O.Z.' İçin geri sayım başladı

Yaz sıcaklarında beslenmenizde bunlara dikkat edin!

Uzmanından Bayram Tavsiyesi | Tatlıdan Vazgeçmeyin, Doğru Tüketin

Tiroid bozuklukları anksiyeteye sebep olabiliyor

Her 3 Kadından 1’i Kalp Hastalıkları Nedeniyle Hayatını Kaybediyor

Kurban Bayramı’nda Sofralar Bollukta, Peki Biz Nerede Duracağız?

Unutkanlıkla başa çıkmak için 10 ipucu

Bayram sevinci hastanede bitmesin

KAÇUV uzmanları'ndan kanserle mücadele eden çocuklar için önemli uyarı

Fırsat mı yoksa parlayan nesne mi?

Bayramda Şeker Göze Vuruyor

Tatil öncesi dijital temizlik zamanı

Giray Altınok ve “Gerçek yapay zekâ dostu” iş başında!

İlaç ve Tıbbi Cihaz Sektörü Yasal Düzenlemelere Birlikte Uyumlanıyor

TÜBİTAK Desteğiyle Üretildi, Reflü, Gastrit ve Ülseri Yenecek

Felçlileri yürüten robotlar serebral palsili çocuklara umut oldu

Tıklamadan önce düşünün

KOBİ’ler için hassas verileri koruma rehberi

Yalnızlığa ‘robot eş’ çözümü korkutuyor!

Kişisel Verilerimizi Korumak Geleceğimizi Korumaktır

TEKNOFEST 2025’te Yepyeni Bir Yarışma

Türkiye’nin ilk Kadın OSB'si için adım atıldı

BKE, Geleneksel Türk Mutfağını Dünyaya Açtı

ETi Sarı Bisiklet Verdiği Sözü Tuttu

Türkiye Finans'a Suudi yönetim hakim oldu

Duygusal alışveriş eğilimi yükselişte!

Redington ve Mastercard Güçlerini Birleştiriyor

Deri ihracatçılarından vatandaşlara çağrı | Kurbanınızın eti kadar, derisine de sahip çıkın

Maliye'den sahte emlak beyanına kesin önlem

Azerbaycan’a 90 milyon dolarlık batarya projesi

Bursa Kebap Evi, Perakende Günleri 2025’e Lezzetiyle Damga Vuruyor!

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 36 30 1 5 60 95
2.Fenerbahçe 36 26 4 6 51 84
3.Samsunspor 36 19 10 7 14 64
4.Beşiktaş 36 17 8 11 23 62
5.İstanbul Başakşehir 36 16 14 6 4 54
6.Eyüpspor 36 15 13 8 5 53
7.Trabzonspor 36 13 11 12 13 51
8.Göztepe 36 13 12 11 9 50
9.Rizespor 36 15 17 4 -6 49
10.Kasımpaşa 36 11 11 14 -1 47
11.Konyaspor 36 13 16 7 -5 46
12.Alanyaspor 36 12 15 9 -7 45
13.Kayserispor 36 11 13 12 -12 45
14.Gazişehir Gaziantep 36 12 15 9 -5 45
15.Antalyaspor 36 12 16 8 -25 44
16.Bodrum FK 36 9 17 10 -17 37
17.Sivasspor 36 9 19 8 -16 35
18.Hatayspor 36 6 22 8 -27 26
19.Adana Demirspor 36 3 28 5 -58 2